FOCUS #7 Marleen Hartjes
Eindhoven ademt techniek, innovatie, creativiteit, en kent een no nonsens mentaliteit van samenwerken en aanpakken.
Maar wie zijn de innovatoren op gebied van kunst, fotografie, design en cultuur die vol toewijding en, als het nodig is, met een ongelooflijk lange adem deze stad zo uniek maken? In de maandelijkse rubriek Focus zijn de innovators van de stad het woord. Zij vertellen je wat hen raakt wanneer ze uit zijn in Eindhoven.
Voor deze editie spraken we met Marleen Hartjes, educator, curator, kunstenaar en bovenal initiator van het inclusiviteitsprogramma bij Van Abbemuseum. Marleen ademt inclusiviteit, ademt het museum. De afgelopen maanden vragen veel flexibiliteit van iedereen, meer dan ooit is inclusiviteit een hot topic.
Geboren in Eindhoven, heeft een vriend en een zoontje. ‘Mijn liefde voor kunst is ontstaan tijdens mijn middelbare schoolreis naar Rome en ons bezoek aan Villa Borghese. Toen ik het beeld zag van Apollo en Daphne (Bernini) was ik ontroerd, het materiaal ontsteeg zichzelf.’
Theater / Film
‘Dans! Echt: wow! Ik heb het gevoel dat ik het topje van de ijsberg heb gezien.’
Expo/ Lezing
‘Ik ga graag naar een expo. Al zijn kunstenaarsgesprekken ook wel heel vet, ik raad het iedereen aan die eens bij te wonen.’
Uit eten/ Uit drinken
‘Mijn voorkeur gaat toch naar samen eten, ik hou van lekker en van samen eten.’
Alleen/samen
‘Dezelfde ervaring bespreken en reflecteren. Het moment na het bezoek aan het museum, theater of film is net zo belangrijk als het gesprek erna.’
‘Afgelopen 10 jaar vervulde ik diverse rollen binnen het Van Abbemuseum. Het is een sociaal geëngageerd museum en ik ben elke dag opnieuw blij dat ik in dit museum werk. We kiezen bewust kunstenaars die zich verhouden tot de hedendaagse maatschappij en dagelijkse realiteit. Wat ik doe zit tussen kunst en mensen in, ik ben een kunstbemiddelaar.’
Bepaalt wat je laat zien in het museum wie er binnenwandelt?
‘Welke stemmen laten we aan het woord en met welke partners werken we samen? Door bijvoorbeeld samen te werken met mensen die blind zijn, ontstaat een multizintuigelijke benadering. Als je een kunstwerk kunt aanraken, verrijkt dit het museumbezoek. Óók voor niet-blinde bezoekers!
Een ander voorbeeld is Radically Mine, een kunstproject waaraan 345 scholieren van verschillende scholen en met diverse achtergronden meedoen. Dit jaar was het thema vrijheid. Nu Radically Mine vanwege coronamaatregelen helaas niet door kan gaan, laten we de jonge makers toch aan het woord in een catalogus. Met beeldtaal reflecteren ze op hoe zij vrijheid zien. Dat levert spannende verhalen op.’
Wat staat er op je agenda deze zomer?
‘Ik ben nu met zoiets moois bezig! We werken met een Dream Team, bestaande uit kunstenaars, architecten en designers, aan het inclusief en toegankelijk maken van het museum. Het team denkt ook mee over een nieuwe expo in 2021. Dachten we eerder na over inclusiviteit en toegankelijkheid en stelden we achteraf de vraag wat een bepaalde groep ervan vond; nu is ons Dream Team de ervaringsdeskundige, conservator én expert. We gaan dit experiment samen aan, en bouwen met vallen en opstaan aan het museum van de toekomst. Zeker is dat we hiervan gaan leren!’
