Storytiles ontvouwen het verhaal over cultuur in de Brainportregio
Al die mensen, en dan ook echt ál die mensen, die haar liefhebben en die zijzelf ook even liefheeft. Het lijkt Shirma Rouse zo vanzelfsprekend af te gaan in oprechte en diepgaande verbinding te zijn met anderen. Haar publiek en familie, haar maatschappelijke projecten en privé omgang met naasten, en dan hebben we het over haar muziek nog niet gehad; is het bewust of onbewust dat Shirma zo volledig in liefde leeft?
‘Als creative people vergeten we onze beker te vullen’
Edo: Crucialer voor het leven dan het vergaren van materiële rijkdom of het nastreven van spirituele wijsheid zijn menselijke verbindingen. Met het feit dat je die met muziek maakt en viert is voor mij de waarde van muziek uitgedrukt. In je muziek en ook daarbuiten lijkt dat jou zo makkelijk af te gaan, Shirma. Waarom is dat zo?
Shirma: Omdat het in mijn dna zit! Zou je mijn oma of overgrootmoeder kennen, dan zou je snappen wie ik ben. Het begint in mijn geloof. God, liefde, is dat ik ruimte maak. I love to love, het voelt goed om een ander te erkennen en te zien. ‘Shirma is echt met mij bezig,’ dat is wie ik ben. Ik heb dit genetisch-intergenerationeel meegekregen, met het geloof als basis. Sta ik daarmee in verbinding - met wat goed is voor mij - dan gaat het vanzelf. Twee uur signeren en foto’s maken is heel gangbaar voor mij. Mensen komen me vertellen dat ik ze geraakt heb. Dat kan alleen omdat ik ze laat zien of voelen dat ik hier ben met jou.
Wie jou ziet in de show en buiten de show zal dit van je herkennen. Is het iets dat je bewust inzet of is het een stukje van je zijn?
Ik ben de trein en de muziek is de carrier, de drager van hetgeen ik be- wust én onbewust wil uitdragen. En dan bedoel ik alles van de muziek: het bedenken en produceren, het uitvoeren en releasen. Ook dit raakt een stukje geloof: ‘wie goed doet, goed ontmoet.’ Muziek is voor mij een platform. De plek die mij een stem geeft. Het was Nina Simone die stelde dat je als creator de verantwoordelijkheid hebt om de tijdgeest en maatschappelijke kwesties in je werk te weerspiegelen: ‘An artist’s duty, as fas as I’m concerned, is to reflect the times.’ Je moet je uitspreken, dat is een daad. Zij vond dat heel belangrijk, en ik ook: As an artist, it’s a civic duty I have to raise my voice, to do good. Met de plek die het me gaf kan ik iets meer. Ik verbind me aan goede doelen, spreek me uit voor doelgroepen, zie en omarm de doelgroep. Mijn geloof in God en het feit dat ik ‘love to love’ motiveert en helpt me.
Dus je gebruikt muziek als platform én om in te zijn. Hoe balanceer je dat?
Ik geloof in de muziek en in de mensen met wie ik werk. Ik omring me met mensen die dezelfde innerlijke liefde en naastenliefde hebben, ook de muziek in zich dragen. Authentiek. Ik ben heel voorzichtig en kieskeurig in wat ik doe en met wie ik dat doe. Zo kan ik bewaken dat het dicht bij mij blijft.
Dat heeft ook met vertrouwen te maken.
Als ik met mensen speel die het niet hebben, dan werkt dat niet. Het moet in sync blijven met mijn visie. Dan kunnen we allebei ons verhaal kwijt en in één lijn zijn met elkaar.
Wij hebben veel gespeeld in dezelfde scene, wij delen onze liefde voor o.a. Jimi Hendrix en Aretha Franklin. Jouw nieuwe plaat Celebrating Aretha Franklin ligt hier voor ons, vandaag binnengekomen! Waarom Aretha?
Zij had heel veel dezelfde dingen als ik. De kerk, goede doelen, stichtingen voor kinderen om te studeren. Haar werkethiek. Ze deed wat ze wilde. Was een waaghals, durfde. Zij dééd het gewoon. En dan heb ik het nog niet eens over haar stem!
Je bent naar haar begrafenis geweest vijf jaar geleden en hebt haar familie ontmoet. Ontstond daar de journey?
Absoluut, meteen wist ik: dit verdient het. Hier moet ik iets mee. Pas later bedacht ik de kaders, het doel, het orkest. Aretha’s lifestyle en haar manier van artisticiteit, haar geloof en spiritualiteit raken mij zo erg, dat hoor ik terug in haar stem. Het is dat karakter waar ik fan van ben. Ik ben fan van haar why, niet alleen haar what.
Franklin heeft een bepaald leven geleid, dat is voelbaar in de muziek. Hetzelfde geldt voor de te jong overleden Jimi Hendrix. Hij speelde fenomenaal: virtuoos, innovatief, spiritueel en vooral heel fraai, omdat hij geen muzikale angst had. Dat hoor je. Denk je dat hij zo groot zou zijn gebleven als hij langer geleefd had?
Deze mensen hebben gemeen dat zij tijdloos cultureel erfgoed hebben nagelaten. Ze spraken vanuit hun innerlijke noodzaak, waren authentiek en zonder vrees. Bob Marley is maar 36 geworden, maar waar ik ook kom ter wereld leeft hij voort. Ook Jimi Hendrix had die natuurlijke verbinding. Je weet niet wat het zou hebben gedaan, de nieuwe generatie luistert ook naar hem. Deze artiesten voelden de noodzaak zich langs deze weg te uiten, het kon niet anders. De liedjes waren geladen, compromisloos, je moet er soms van huilen of gaat naar bed met een bepaald gevoel. Dat gaat voorbij de tijdgeest. Bij de ballads van saxofonist John Coltrane met Johnny Hartman, gebeurt dat ook. Dedicated for You behoort tot de mooiste opnames ooit.
Als je de stijl waarin Hendrix werkte afzet tegen de huidige digitale productie en distributiemethodiek van muziek, zou het voor hem nu veel moeilijker zijn om relevant te blijven?
Ik noem dat urgent! De freedom hebben én het willen, daaruit spreekt de urgentie. Echt 100% ervoor gaan omdat je niet anders kúnt. Ik heb ook deze urgentie. Mensen kunnen wel tegen me zeggen: ‘je bent zangeres’, maar ik wil zelf eerst mezelf voelen voordat ik me uit, en geef. Dat gaat voorbij passie en voorbij zin hebben. Dat is allesomvattend, echt alles omvattend...
‘Franklin, Hendrix, Marley hebben tijdloos cultureel erfgoed nagelaten’
Dit gaat recht naar het hart. Het doet denken aan de powerful speeches, zoals van Martin Luther King bij het Lincoln Memorial in Washington D.C. Los van het feit dat de inhoud van zijn betoog incredible is, spreekt hij in zijn speech naar de harten van de mensen: ‘there is urgency, there is hope and a deep sense of respect for humanity’.
Het raakt me, om me zo uit te spreken. Dit komt echt vanuit mijn diepste zelf.
Je trad onlangs toe tot de Raad van Commissaris van Muziekgebouw Eindhoven, waar ik directeur ben. Wat trekt jou aan?
Een hoop dingen. Als maker en producent kom ik regelmatig over de vloer bij een soortgelijke instantie. Het Muziekgebouw Eindhoven is groot, heeft naam, behoort tot de crème de la crème. Toen die vraag kwam vond ik het vanzelfsprekend om ja te zeggen, omdat ik wil helpen op faciliterend niveau. Als maker kan ik een kijk in de keuken nemen en een belangrijke stem hebben over wat ik fijn zou vinden om terug te zien. Ook met het oog op inclusie en programma, waar heel goed mee omgegaan wordt! Maar ook als manager: in zo’n bedrijf als het Muziekgebouw spelen ook het onderhoud en de visie mee: waar wil je heen, wat wil je vernieuwen, hoe ga je dat aanpakken? Er komt zoveel bij kijken. En dan ook nog dat jij, Edo, mij dat vraagt, dat geeft wederzijds respect en erkenning van elkaars vakgebied. Voor mij de belangrijkste reden. En het is superleuk.
Je bent sinds april bezig met de plaat en hebt een hele crew onder je hoede, musici, tourmanagers, etcetera. Schrijven, opnemen, mixen, distribueren en nu bij het publiek brengen. Dat vraagt leiderschap: ijk je jouw kompas altijd aan the greater good?
Mijn werk zou enorm saai zijn als ik niet de mensen centraal zou zetten. Daarbij hoort, zoals jij ook aangeeft, dat je niet alleen de verantwoordelijkheid draagt van de mensen die de functies bekleden, maar ook die van hun gezinnen. Ieders persoonlijke verhaal en soms ook de barrières in taal en cultuur spelen mee en moet je aansturen. Hoe kan ik ze inspireren, verbinden, meer aanbieden wat voor hen ook interessant is? Als je te veel te snel doet ontstaat onrust. Je moet dan even stoppen, de rem erop tot je weer efficiënt verder kunt gaan.
Hoe ver ga je daarin?
Als creative people zijn we volledig gefocust op de visie. Op wat we doen, wie het moet bereiken. Je bent leidend, leider in wat je doet. En je hebt het bedacht en dus wil je gáán, het gaan doen. Dat is de urgentie van het maken. Een betere vraag daarom is: ‘Hoe ver wil je gaan?’ We geven maar zijn zelf ook product en worden voortdurend benut. Zijn het bezit van iedereen die iets nodig heeft. Met ons hoge verantwoordelijkheidsgevoel vergeten we onze beker te vullen. We verkopen muziek, emoties en belevenissen maar zijn ook het levende water van verbindingen. Voordat je het weet word je geleefd. Laag op laag op laag.
‘Elke druppel liefde die we geven, geeft een golf. Liefde is levend water, en dat is wat ik ambieer’
Maar weinig mensen bewegen op jouw energie. Projecteren velen primair hun angst op meningen van anderen, jij verbeeldt je het resultaat zoals je het graag wilt hebben. Je werkt hard om daar te komen. Je verbindt, hebt een spirituele basis en integriteit. Toch zijn er ook voorbeelden in onze sector van collega’s die shortcuts nemen. Hoe houd je deze bijzondere energie vast wanneer het moeilijk wordt?
Er zijn genoeg makers en creators die op dezelfde frequentie bewegen, maar daar spreek je onderling niet over. Terwijl ik weet: kwetsbaarheid is je kracht. Wat ik geef krijg ik terug. Ik kies ervoor om een artiest te zijn, moet bereid zijn om op de foto gaan. Maar wat neem ik terug, wat wil ik van jou? Die balans kan eenvoudig misgaan. Als ik een uitverkochte tour heb en ga optreden zal iedereen naar me kijken. Faalt het, dan falen niet al die mensen, maar ik. Ik zou mezelf kunnen bypassen, maar ik zou mezelf ermee verloochenen. En dat doe ik niet. Wel moet ik af en toe even durven gaan liggen, midden in de storm. Dat is bijbels: David had Goliath nodig om in zijn kracht te komen staan. Voor mij betekent dat: Zie de lichtpuntjes en own them, it’s you.
Jimi Hendrix creëerde een informelere samenwerking van muzikanten, om op een open en experimentele manier muziek te maken. Hij noemde dat Electric Church. Ook jij beschrijft jezelf als een spirituele katalysator die mensen voorgaat om in verbinding te leven én daarvoor de voorwaarden schept.
Correct. This is my church. En de church is love. Mijn taak is mensen verbinden in liefde. In mijn analogie zijn we allemaal een groot meer. Maar elke druppel liefde die we geven, geeft een golf - het living water. Je voelt een extra stukje liefde voor jezelf en naar elkaar. Liefde is het levende water dat ik ambieer.
In verbinding zijn, maken, meemaken, beleven. Wat is voor jou de overtreffende trap?
Ik speelde jazzklassiekers in Bussum bij Vier het Leven voor ouderen, akoestisch. Een fantastisch publiek, de gemiddelde leeftijd was begin tachtig. Die mensen hebben zo genoten. Ik vroeg ze: ‘Ben je hier met iemand van wie je intens houdt? Zeg het maar even tegen ze. Tegen de mensen die er altijd zijn, tegen de collega zonder wie de dag saai is.’ De hele zaal in rep en roer. Er waren ook een moeder en zoon, de moeder op heel hoge leeftijd. Zij kwam vertellen: ‘Ik dacht dat ik nooit meer ‘ik hou van jou’ zou horen. Maar vanavond is dat gebeurd.’ Mensen zo in vervoering brengen dat je ze kunt verrassen is zo mooi en maakt me heel dankbaar.
20 december 2023 Shirma Rouse in Eindhoven Gospel concert voor verbinding met Catharinakerk Eindhoven
Tickets:spread-love.nl
Storytiles
Storytiles is een persoonlijk initiatief dat het verhaal van cultuur in Metropoolregio Eindhoven tot leven brengt. We geloven in de kracht van kunst & cultuur en willen de natuurlijke drive daarvoor begrijpen en waarderen. Met Storytiles verkennen we de heartbeat en impact van cultuur en bieden we een platform voor constructieve gesprekken. Storytiles fungeren als puzzelstukjes die samen een scherp beeld vormen van de waarde en betekenis van cultuur. Elk interview, elke ontmoeting en elk gesprek draagt bij aan het grotere verhaal. We brengen relevante cultuurbrengers, stakeholders en experts samen om vanuit diverse perspectieven te begrijpen hoe cultuur ons raakt en welke waarde het heeft.